prof. dr hab. Czesław Grajewski urodził się w 1960 w Chełmży. Po maturze (1978) rozpoczął studia na Wydziale Pilotażu Naddźwiękowego Wyższej Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie. Po rezygnacji z powodów zdrowotnych, rozpoczął studia muzykologiczne pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Jerzego Pikulika w Akademii Teologii Katolickiej (obecnie Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego) w Warszawie, które ukończył z wyróżnieniem w 1986.
W latach 1989-1990 przebywał w USA, po powrocie do kraju pracował jako muzyk jednocześnie podnosząc kwalifikacje naukowe. W 1995 uzyskał doktorat na podstawie dysertacji Antyfonarz gnieźnieński ms. 94-97 w świetle tradycji polskiej i ogólnoeuropejskiej (promotor: ks. prof. dr hab. Jerzy Pikulik). W 2001 związał się z UKSW pracując na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych (obecnie Wydział Nauk Historycznych. Habilitował się w 2005 na podstawie rozprawy Formuły dyferencyjne psalmodii brewiarzowej w źródłach polskich. W 2007 został mianowany profesorem nadzwyczajnym, od 2015 jest profesorem tytularnym. Jest autorem wielu publikacji, referatów, ekspertyz źródłoznawczych, a także recenzji naukowych, wydawniczych oraz opinii w postępowaniach kwalifikacyjnych na wszystkie stopnie i tytuły naukowe oraz promotorem czterech doktoratów. Jest czynnym muzykiem kościelnym, członkiem Diecezjalnej Komisji Liturgicznej Diecezji Pelplińskiej oraz wykładowcą w Diecezjalnym Studium Muzyki Kościelnej Diecezji Toruńskiej.
Żonaty (1982); żona Elżbieta jest z wykształcenia fizjoterapeutą; córka Małgorzata jest absolwentką Uniwersytetu Warszawskiego (politologia 2012 i filologia fińska 2012), absolwentką American University w Waszyngtonie (stosunki międzynarodowe 2014); stypendystką Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP (2011) oraz stypendystką Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta (2012).
Członkostwo i pełnione funkcje (chronologicznie):
1985-1988 – Członek Diecezjalnej Komisji Muzyki Sakralnej we Włocławku
2004 – Członek Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych (wiceprezes 2013-2017, członek Zarządu 2017-2021 i 2021-2025)
2007-2022 – Członek Towarzystwa Naukowego Franciszka Salezego
2007-2014 – Kierownik Katedry Źródeł i Analiz Muzyki Dawnej w UKSW
2007-2015 – Kierownik Specjalności Muzykologia Teoretyczna i Stosowana w Instytucie Nauk Historycznych UKSW
2007-2012 – Członek Rady Naukowej rocznika Musica Sacra Nova
2008 – Ekspert Polskiej Komisji Akredytacyjnej
2011 – Członek Podkomisji Liturgiczno-Muzykologiczno-Historycznej przy Zespole Naukowo-Redakcyjnym Jasnogórskich Muzykaliów
2014-2018 – Członek Rady Naukowej rocznika Musica Ecclesiastica od 2018 Redaktor naczelny
2014-2016 – Kierownik Zakładu Historii i Kulturologii Muzyki w UKSW
2014-2016 – Członek Rady Naukowej Studium Res Gestae Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych UKSW
2018-2024 – Kierownik Katedry Kultury Artystycznej UKSW
2020-2024 – Dyrektor Instytutu Historii Sztuki UKSW
Wyróżnienia:
Medal Zasłużony dla Diecezji Toruńskiej (2007)
Medal Komisji Edukacji Narodowej (2009)
Brązowy Krzyż Zasługi (2019)
Główne osiągnięcia badawcze (chronologicznie):
- rozpoznanie niektórych dyferencji psalmowych (euouae) jako kryterium proweniencyjnego
- wprowadzenie na szeroką skalę metod statystycznych do badań nad chorałem
- zidentyfikowanie w Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu psałterza fundacji prymasa Jana Łaskiego
- wskazanie oficjum o Św. Katarzynie Gratulemur in honore jako kryterium proweniencyjnego liturgii leodyjskiej (Liege)
- kompleksowe przebadanie warstwy muzycznej Pontyfikału Płockiego z XII/XIII w.
- usystematyzowanie repertuaru oficjów o Św. Katarzynie Aleksandryjskiej na podstawie ponad 1700 jednostek bibliotecznych i archiwalnych, rodzimych i obcych
- odkrycie dwóch najstarszych przekazów (XIV i XV-w.), pionierska edycja i wprowadzenie do obiegu naukowego oficjum brewiarzowego o Św. Katarzynie Gratulare Sion alma info
- zidentyfikowanie we Francuskiej Bibliotece Narodowej rękopisu muzycznego br. Feliksa Trzcińskiego z Pelplina
W dorobku naukowym profesora wyróżnić można trzy zasadnicze obszary badawcze, którym poświęcił znaczącą część publikacji: Pierwszym chronologicznie jest zagadnienie psalmodii Godzin Kanonicznych w świetle zakończeń psalmowych. Zagadnienie to autor rozpatrywał początkowo w aspekcie źródłoznawczym, później także statystycznym. Tematyka ta znalazła swoje apogeum w pracy habilitacyjnej, po której swoje zainteresowania profesor sukcesywnie przenosił na inne obszary. W pewnym stopniu zagadnienia te widoczne są jeszcze w monografii opublikowanej w 2013. Drugim istotnym obszarem badawczym stała się kultura muzyczna kanoników regularnych laterańskich prowincji krakowskiej, którą zainspirował go ks. prof. Kazimierz Łatak CRL. Rzeczywiście, od 2017 w dorobku prof. Cz. Grajewskiego widoczne jest przeniesienie środka ciężkości badań na tę tematykę, którą z powodzeniem rozwinął, stając się pierwszym badaczem, który kompleksowo bada archiwa zakonu pod kątem muzycznym. Trzecim wreszcie obszarem naukowym, podejmowanym od 2018 jest problematyka oficjów brewiarzowych o Św. Katarzynie Aleksandryjskiej. W tym obszarze najpełniej się odnalazł, o czym świadczy szereg publikacji a także odkrycie w bibliotekach europejskich nierozpoznanych dotąd oficjów katarzyńskich oraz uznanie niektórych za signum distinctivum konkretnych ośrodków liturgicznych (np. Gratulemur in honore). Mnogość utworów brewiarzowych poświęconych Dziewicy Synajskiej spowodowała zaproponowanie przez profesora nowej ich systematyki, wypracowanie koncepcji oficjum modularnego a także wykazanie wielowariantowości jednego z nich, nazwanego oficjum wielkim (officium magnum).
Wybrane publikacje
- Kolekta o św. Katarzynie „Deus qui dedisti legem Moysi”. Źródła, struktura, przemiany, „Liturgia Sacra” 26 (2020) 1, s. 189-214.
- Muzyka liturgiczna w krakowskim kościele Bożego Ciała w II połowie XVII wieku w świetle księgi wydatków zakrystii (1616-1668), „Roczniki Humanistyczne” 67 (2019), s. 57-65.3.
- Muzyka i muzycy w dokumentach Kanoników Regularnych Laterańskich (1781-1861), w: Cantabo et psallam dicam (Ps 57,9), Księga Jubileuszowa dedykowana Księdzu Profesorowi Antoniemu Reginkowi w 70. rocznicę urodzin, „Studia Pastoralne” 14 (2018), s. 112-141.4.
- Analiza liturgiczno-muzykologiczna pergaminowej karty z Mszany, w: Tajemnice kompaturek. Księga metrykalna z Mszany (1638–1775), red. H. Dudała, Źródła dla dziejów Kościoła Katolickiego na Górnym Śląsku, 14, red. J. Myszor, Katowice 2016, s. 33-47.5.
- Instrument organowy w perspektywie sztuki wanitatywnej, „Musica Ecclesiastica” 11 (2016), s. 33-45.6.
- Symbolika liczbowa antyfon w średniowiecznych tonariuszach. Od teorii do praktyki, w: Cantare amantis est. Wieloautorska monografia naukowa z okazji 80. urodzin ks. prof. dr. hab. Ireneusza Pawlaka, red. ks. W. Hudek, ks. P. Wiśniewski, Lublin 2015, s. 425-443.7.
- „Primum quaerite” – „Primus homo”. Dwa typy chorałowych formuł identyfikacyjnych, w: Melodia et harmonia Polonica sacra. Księga pamiątkowa ku czci J. Pikulika, red. S. Dąbek, Cz. Grajewski, Z. Kołodziejczak, K. Niegowski, Warszawa 2013, s. 115-132.8.
- Michał Anioł i Wolfgang Amadeusz – dwie wizje końca świata, „Liturgia Sacra” 17 (2011) nr 2, s. 367-379.9.
- „Tonale Sancti Bernardi” prototonariuszem cysterskim?, w: Dzieje dawne i nowe. Studia, materiały, opinie, red. D. Milewski, Warszawa 2011, s. 27-37.10.
- Formuły dyferencyjne psalmodii brewiarzowej w źródłach polskich. Toruń 2004.
